نماز اول ماه

نماز اول ماه دو رکعت نماز مستحب است که در روز اول ماه‌های قمری خوانده می‌شود. در پاره‌ای از احادیث آمده است که هر کس این نماز را در اول ماه قمری بخواند، سلامت خود را در آن ماه از خدا گرفته است.

چگونگی

نمازگزار در رکعت اول این نماز، پس از خواندن سوره حمد، سی مرتبه سوره توحید و در رکعت دوم، سی مرتبه سوره قدر و بعد از نماز، دعایی خاص می‌خواند و صدقه می‌دهد. در بعضی روایات آمده است که نمازگزار بعد از نماز، این ذکرها را بخواند:

متن ترجمه
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، وَ ما مِنْ دابَّة فِی الاْرْضِ إلاَّ عَلَی اللّهِ رِزْقُها، وَ یعْلَمُ

مُسْتَقَرَّها وَ مُسْتَوْدَعَها، کُلٌّ فِی کِتاب مُبین، بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، وَ اِنْ یمْسَسْکَ اللّهُ

بِضُرٍّ فَلا کاشِفَ لَهُ إلاّ هُوَ، وَ اِنْ یرِدْکَ بِخَیر فَلا رادَّ لِفَضْلِهِ، یصیبُ بِهِ مَنْ یشاءُ

مِنْ عِبادِهِ، وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ. بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، سَیجْعَلُ اللّهُ بَعْدَ

عُسْر یسْراً، ما شآءَ اللّهُ لا قُوَّةَ إلاَّ بِاللّهِ، حَسْبُنَا اللّهُ وَ نِعْمَ الْوَکیلُ، وَ اُفَوِّضُ

اَمْری إِلَی اللّهِ، إِنَّ اللّهَ بَصیرٌ بِالْعِبادِ،لا اِلهَ إلاَّ اَنْتَ، سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ

مِنَ الظّالِمینَ، رَبِّ إِنّی لِما اَنْزَلْتَ اِلَی مِنْ خَیر فَقیرٌ، رَبِّ لا تَذَرْنِی فَرْداً، وَ اَنْتَ خَیرُ الْوارِثینَ.


به نام خداوند بخشنده مهربان، هیچ جنبنده‌ای در زمین نیست مگر اینکه روزی او بر خدا است.

او قرارگاه و محل نقل و انتقالش را می‌داند، همه اینها در کتاب آشکاری ثبت است.

و اگر خداوند (برای امتحان یا کیفر گناه) زیانی به تو رساند، هیچ‌کس جز او آن را برطرف نمی‌سازد، و اگر اراده خیری برای تو کند،

هیچ‌کس مانع فضل او نخواهد شد. آن را به هر کس بخواهد می‌رساند و او آمرزنده و مهربان است.

خداوند به‌زودی بعد از سختی‌ها آسانی قرار می‌دهد. آنچه را خداوند بخواهد (همان می‌شود). نیرویی جز از ناحیه خدا نیست.

خدا ما را کافی است و او بهترین حامی است. من کار خود را به خدا وامی‌گذارم که خداوند به بندگانش بینا است.

معبودی جز تو نیست، منزّهی تو! من از ستمکاران بودم. پروردگارا!

هر خیر و نیکی‌ای بر من فرستی، من به آن نیازمندم. پروردگارا مرا تنها مگذار و تو بهترین وارثانی.


فضلیت و وقت

چنانکه سید بن طاووس و علامه مجلسی، محدثان شیعه قرن هفتم و دوازدهم نقل کرده‌اند، هر کس نماز اول ماه را در ابتدای ماه قمری بخواند، سلامت خود را در آن ماه از خدا گرفته است. همچنین بنابر روایتی که امام صادق(ع) نقل شده، کسی که در شب اول ماه دو رکعت نماز بخواند و در هر دو رکعت بعد از سوره حمد، سوره انعام را بخواند و از خداوند بخواهد او را از هر ترس و دردی حفظ کند، خداوند در آن ماه او را از هر آنچه نگران آن است ایمن می‌گرداند.

به‌گفته صاحب جواهر، فقیه قرن سیزدهم هجری، نماز اول ماه را در تمام طول روز می‌توان بجا آورد. محمدتقی بهجت، دیگر فقیه شیعه، وقت این نماز را از اول طلوع فجر دانسته است. به‌فتوای لطف‌الله صافی گلپایگانی، خواندن این نماز از اول طلوع آفتاب تا مغرب مسلماً صحیح است و بعید نیست پیش از طلوع آفتاب نیز صحیح باشد، اما بهتر است پیش از طلوع، به قصد رجاء خوانده شود.

پانویس

  1. سید بن طاووس، الدروع الواقیه، ۱۴۱۵ق، ص۴۳؛ علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۹ق، ج۹۴، ص۱۳۳.
  2. سید بن طاووس، الدروع الواقیه، ۱۴۱۵ق، ص۴۳ و ۴۴؛ علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۹ق، ج۹۴، ص۱۳۳.
  3. سید بن طاووس، الدروع الواقیه، ۱۴۱۵ق، ص۴۳؛ علامه مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۹ق، ج۹۴، ص۱۳۳.
  4. سید بن طاووس، الدروع الواقیه، ۱۴۱۵ق، ص۴۰.
  5. نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۱۵ق، ص۴۲۴.
  6. بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج۲، ص۱۰.
  7. صافی گلپایگانی، جامع الاحکام، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۰۵.

منابع

  • بهجت، محمدتقی، استفتائات، قم، دفتر آیت الله بهجت، چاپ اول، ۱۴۲۸ق.
  • سید بن طاووس، علی بن موسی، الدروع الواقیه، بیروت، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
  • صافی گلپایگانی، لطف‌الله، جامع الاحکام، قم، انتشارات حضرت معصومه(س)، چاپ چهارم، ۱۴۱۷ق.
  • علامه مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، انتشارات اعلمی، ۱۴۰۹ق.
  • نجفی، محمدحسن، مجمع الرسائل(محشی)، مشهد، مؤسسه صاحب الزمان(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.